Τι είναι η γλωσσική καθυστέρηση ;

Ο όρος γλωσσική καθυστέρηση αναφέρεται στα παιδιά που έχουν εξέλιξη στη γλωσσική τους ανάπτυξη, παρ΄ όλα αυτά το γλωσσικό τους επίπεδο δεν ανταποκρίνεται στη χρονολογική τους ηλικία. Τα παιδιά με γλωσσική καθυστέρηση μαθαίνουν τη γλώσσα στην ίδια ακολουθία των συνομηλίκων τους, αλλά με πιο αργό ρυθμό.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της γλωσσικής καθυστέρησης;

Τα σημάδια που μας προϊδεάζουν για την ύπαρξη γλωσσικής καθυστέρησης είναι:

• η έλλειψη ανταπόκρισης σε διάφορους περιβαλλοντικούς θορύβους από την ηλικία των δύο μηνών
• όταν δεν μπορεί να μιμηθεί ήχους της ομιλίας των ενηλίκων σε ηλικία 6-9 μηνών
• η απουσία βαβίσματος (επανάληψη συλλαβών, όπως «μα – μα») στην ηλικία των έξι έως δώδεκα μηνών
• η απουσία επικοινωνίας με ομιλία και η χρήση του δακτυλοδειξίματος  (δείχνει αυτό που θέλει) ως μοναδικό μέσο  επικοινωνίας στην ηλικία των 13-18 μηνών
• όταν το παιδί έχει κλείσει τον δέκατο όγδοο μήνα της ηλικίας του και δεν έχει πει τις πρώτες του λέξεις (μαμά, μπαμπά, γάλα)
• η χρήση μεμονωμένων λέξεων, χωρίς να σχηματίζει προτάσεις δύο ή τριών λέξεων, μέχρι την ηλικία των δύο ετών
• όταν δεν κατανοεί και δε δείχνει τα μέρη του σώματός του σε ηλικία δύο ετών
• η έλλειψη ακολουθίας εντολών στην ηλικία των δύο ετών, π.χ. «Δώσε μου την μπάλα.»
• η αδυναμία κατανόησης ενός μεγάλου αριθμού λέξεων σε ηλικία άνω των δύο ετών
• η δυσκολία έκφρασης των επιθυμιών του σε ηλικία δύο έως τριών ετών, π.χ. όταν θέλει τουαλέτα, με τη χρήση του ρήματος «θέλω»
• έλλειψη ενδιαφέροντος για ανθρώπους ή για κάποιο παιχνίδι στην ηλικία των 2 ετών
• η αδυναμία παραγωγής ερωτήσεων «ποιος;», «πώς;» και «γιατί;» σε ηλικία 2-3ων  ετών
• η παρουσία ακατάληπτης ομιλίας μετά την ηλικία των τριών ετών
  
  
  

Ποια είναι τα αίτια της γλωσσικής καθυστέρησης;

Τα βασικότερα αίτια που μπορούν να οδηγήσουν το παιδί στη γλωσσική καθυστέρηση είναι:

• περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως ύπαρξη διγλωσσίας στο οικογενειακό περιβάλλον, μειωμένα γλωσσικά ερεθίσματα
• αισθητηριακές δυσκολίες, όπως απώλεια όρασης ή/και ακοής
• δομικές και λειτουργικές ανωμαλίες του εγκεφάλου
• ειδικές συναισθηματικές διαταραχές,
• γενικευμένη γνωστική ανεπάρκεια, όπως νοητική υστέρηση
• ειδική γλωσσική ανεπάρκεια
• διαταραχές της κινητικής λειτουργίας του στόματος, όπως απραξία, δυσαρθρία
• δομικές ανωμαλίες του στόματος, όπως σχιστίες των χειλέων ή/και της υπερώας, αδυναμία σωστής σύγκλισης των δοντιών

• δομικές και λειτουργικές ανωμαλίες του εγκεφάλου
• αναπτυξιακές διαταραχές, όπως αυτισμός

​Αν οι γονείς παρατηρήσουν κάποια από τα παραπάνω χαρακτηριστικά, θα πρέπει να απευθυνθούν  σε ένα λογοθεραπευτή, ο οποίος θα προβεί αρχικώς στην αξιολόγηση των δυσκολιών του παιδιού και στη συνέχεια θα σχεδιάσει το κατάλληλο θεραπευτικό πρόγραμμα για το παιδί με στόχο τη βελτίωση των δυσκολιών του σε όλους τους τομείς, με στόχο την ομαλή του ένταξη σε όλα τα κοινωνικά περιβάλλοντα που εντάσσεται π.χ. σχολείο, οικογένεια, εξωσχολικές δραστηριότητες κ.ά).