Τι είναι ο Αυτισμός;

Ο Αυτισμός ή η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) ορίζεται ως μια αναπτυξιακή διαταραχή που εμφανίζεται στην παιδική ηλικία. Ο αυτισμός επηρεάζει τις κοινωνικές, γνωστικές, γλωσσικές και επικοινωνιακές ικανότητες ενός ατόμου.

Ωστόσο με έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλα σχεδιασμένη θεραπευτική πρώιμη παρέμβαση, άτομα που εμπίπτουν στη ΔΑΦ, μπορούν να ζήσουν μια γεμάτη και ενεργή ζωή.

Αξίζει επίσης να αναφερθεί πως τα παιδιά που ανήκουν το φάσμα του Αυτισμού διαφέρουν τόσο στον βαθμό της διαταραχής τους, όσο και στα συγκεκριμένα συμπεριφορικά τους συμπτώματα, γι’αυτό και κάθε θεραπευτής οφείλει να σχεδιάζει εξατομικευμένο πρόγραμμα, που εξυπηρετεί τις ξεχωριστές ανάγκες των ατόμων της ΔΑΦ.
 

Ποιες είναι οι βασικές δυσκολίες της ΔΑΦ;

Το αυτιστικό φάσμα, περιγράφει μια ομάδα καταστάσεων οι οποίες συγκαταλέγονται μέσα στις νευροαναπτυξιακές διαταραχές.Οι  μεγαλύτερες προκλήσεις που παρουσιάζουν τα παιδιά με αυτισμό είναι δυσκολίες :

Δυσκολίες στην Επικοινωνία
  • Να μη μιλά ή να έχει ελλιπή/περιορισμένη ομιλία
  • Παρουσιάζει απώλεια λέξεων, τις οποίες μπορούσε να πει προηγουμένως
  • Δυσκολεύεται στην έκφραση βασικών αναγκών και επιθυμιών
  • Παρουσιάζει φτωχή ανάπτυξη λεξιλογίου
  • Έχει δυσκολίες στο να ακολουθά οδηγίες ή να βρίσκει αντικείμενα τα οποία έχουν ονομαστεί
  • Επαναλαμβάνει ό,τι του έχει λεχθεί (ηχολαλία)
  • Δυσκολεύεται στην απάντηση ερωτήσεων
  • Η ομιλία του ακούεται διαφορετική (π.χ. «ρομποτική» ομιλία ή ομιλία η οποία έχει υψηλό τόνο)


Δυσκολίες στις Κοινωνικές δεξιότητες
  • Φτωχή βλεμματική επαφή με άτομα ή με αντικείμενα
  • Φτωχή ικανότητα παιχνιδιού (παιχνίδι προσποίησης ή κοινωνικό παιχνίδι)
  • Υπερβολική εστίαση σε ένα θέμα ή αντικείμενα που τον ενδιαφέρουν
  • Δυσκολία στο να κάνει φίλους
  • Κλάμα, εύκολος θυμός, έντονο γέλιο χωρίς λόγο ή σε ακατάλληλη στιγμή
  • Δεν αρέσει στο παιδί να το αγγίζεις ή να το κρατάς


Δυσκολίες στη συμπεριφορά/αντίδραση στον κόσμο γύρω τους

  • Κούνημα μπροστά πίσω, φτερούγισμα των χεριών ή άλλες κινήσεις (στιγμές αυτοαπασχόλησης)
  • Να μη δίνει προσοχή στα πράγματα που το παιδί βλέπει ή ακούει
  • Παρουσιάζει προβλήματα διαχειρισμού αλλαγής ρουτίνας
  • Χρησιμοποιεί αντικειμένα με ασυνήθιστο τρόπο
  • Παρουσιάζει ασυνήθιστη προσκόλληση σε αντικείμενα
  • Φαίνεται να μην έχει την αίσθηση του φόβου σε πραγματικούς κινδύνου​

​Με το σκεπτικό ότι τα συμπτώματα του αυτισμού εκδηλώνονται στην πρώιμη αναπτυξιακή περίοδο,  θετικό είναι το μήνυμα της έγκαιρης διάγνωσης στο ΦΑ και πιο σημαντική η έγκαιρη στοχευμένη παρέμβαση, η οποία μερικές φορές μπορεί να είναι τόσο ενθαρρυντική όσο η πρόληψη ή ο περιορισμός της εμφάνισης των συμπτωμάτων του αυτισμού. 
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER

Τι είναι το Σύνδρομο Άσπεργκερ;

Το σύνδρομο Άσπεργκερ είναι μια διαταραχή που επηρεάζει το πως το άτομο αντιλαμβάνεται τον κόσμο, επεξεργάζεται τις πληροφορίες που λαμβάνει και αλληλεπιδρά με άλλα άτομα. Αποτελεί όπως και ο κλασσικός αυτισμός μια «διαταραχή φάσματος» επειδή επηρεάζει τα άτομα με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και σε ποικίλο βαθμό. Το σύνδρομο εντάσσεται στην κατηγορία των αναπτυξιακών διαταραχών. Συχνά χαρακτηρίζεται ως αυτισμός υψηλής λειτουργικότητας και είναι νευροβιολογικής αιτιολογίας. Συναντάται περισσότερο στα αγόρια με πιθανή αναλογία 4 αγόρια σε κάθε κορίτσι (κατ’ άλλους η αναλογία είναι 10 προς 1).

Ενώ υπάρχουν πολλές ομοιότητες ανάμεσα στο σύνδρομο Άσπεργκερ και τον κλασσικό αυτισμό, τα άτομα με Άσπεργκερ έχουν λιγότερα προβλήματα με τη λεκτική επικοινωνία και έχουν συνήθως μέση ή και ανώτερη νοημοσύνη. Δεν υποφέρουν συνήθως από τις μαθησιακές δυσκολίες που συνδέονται με τον αυτισμό, αλλά ενδέχεται να παρουσιάσουν συγκεκριμένα μαθησιακά προβλήματα όπως δυσλεξία, δυσπραξία ή άλλες καταστάσεις όπως διαταραχή ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ).

Εντούτοις, με τη βοήθεια ειδικών θεραπευτικών προσεγγίσεων και εφευρετικών στρατηγικών διδασκαλίας στα άτομα που πάσχουν από σύνδρομο Asperger, όχι μόνο διευκολύνεται η ακαδημαϊκή επιτυχία αλλά τους βοηθάει, επίσης, να νιώσουν λιγότερο απομονωμένοι από τους άλλους και λιγότερο καταβεβλημένοι από της απαιτήσεις της καθημερινής ζωής.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του συνδρόμου Asperger;

Τα άτομα με Άσπεργκερ αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε τρεις τομείς. Αυτή είναι η γνωστή «τριάδα των διαταραχών»:
  • Κοινωνική αλληλεπίδραση
  • Κοινωνική επικοινωνία
  • Κοινωνική φαντασία

Αν συνοψίζαμε τα διαγνωστικά κριτήρια του συνδρόμου Asperger, θα διαπιστώναμε ότι το παιδί παρουσιάζει τα περισσότερα από τα εξής:

- αδυναμία να δημιουργήσει σχέσεις με τους συνομηλίκους και να συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια, αν και το επιθυμεί
- δυσκολία κατανόησης των συναισθημάτων των άλλων
-ιδιορρυθμία και συχνά εκκεντρικότητα στην κοινωνική του συμπεριφορά
- δυσκολία να αντιληφθεί τους κοινωνικούς κώδικες
- συχνά μη επικοινωνιακή χρήση του λόγου
-στερεοτυπίες και επαναλαμβανόμενες κινήσεις («φτερούγισμα χεριών») και εμμονή σε λεπτομέρειες του κόσμου που το περιβάλλει (εικόνες, αντικείμενα)
- η φωνή τείνει να είναι επίπεδη και δίχως συναίσθημα
-προβλήματα στην ανάπτυξη της φαντασίας, την ευελιξία της σκέψης και το φανταστικό παιχνίδι
- δυσκολία στον κινητικό συντονισμό
- ιδιαίτερες δεξιότητες σε ορισμένους τομείς όπως:τα μαθηματικά, τη φυσική, τις ξένες γλώσσες, τη μουσική κλπ
- ιδιαίτερη ευαισθησία στα αισθητηριακά ερεθίσματα (ήχους, μυρωδιές, υφή των πραγμάτων)
-δυσκολία προσαρμογής σε καινούργιες καταστάσεις
- διάσπαση προσοχής και αδυναμία βλεμματικής επαφής
-συχνές εκρήξεις θυμού, άγχος και καταθλιπτικά στοιχεία, λόγω της δυσκολίας του στην επικοινωνία
Θεραπευτική παρέμβαση

Το παιδί με σύνδρομο Asperger έχει σημαντική ανάγκη υποστήριξης ώστε να προσαρμοστεί καλύτερα κοινωνικά και να καταφέρει να αναπτύξει και να αναδείξει τις ιδιαίτερες ικανότητές του.


Πως μπορούμε ως γονείς να βοηθήσουμε;
  • Δείχνουμε σεβασμό στις ιδιαιτερότητες του παιδιού και ενισχύουμε τις ικανότητές του
  • Διδάσκουμε στο παιδί τους κοινωνικούς κανόνες (πώς να συμπεριφέρεται όταν συναντά κάποιον, πώς να χαιρετά, πώς να κάνει διάλογο χωρίς να μονολογεί και να διακόπτει.....)
  • Εξηγούμε στο παιδί ποια θα ήταν η σωστή συμπεριφορά σε περίπτωση που η συμπεριφορά του δεν είναι η αρμόζουσα
  • Ενθαρρύνουμε τα ομαδικά παιχνίδια
  • Δημιουργούμε κατάλληλες συνθήκες για γνωριμία και δημιουργία σχέσεων με άλλα παιδιά (εγγραφή του παιδιού σε αθλητικές, καλλιτεχνικές δραστηριότητες, να προσκαλούμε παιδιά στο σπίτι.. )

Με την κατάλληλη υποστήριξη, τα άτομα με Άσπεργκερ είναι απόλυτα ικανά να ζήσουν μια ολοκληρωμένη και ανεξάρτητη ζωή.